Weldaad van rust

De Hofjes die u tijdens een wandeling bezoekt zijn veelal een weldaad van rust. Afgesloten van de drukke stad door de omringende gebouwen. Geen middeleeuwse bewoner zal hebben kunnen bevroeden dat na zoveel eeuwen hun woon- en werkplaats een trekpleister voor toeristen zou zijn.
De rust van nu was toentertijd niet aanwezig.
Een Hofje is van oorsprong een binnenplaats of binnentuin met daar omheen gelegen een aantal meestal kleine woningen. De geschiedenis leert ons dat de tijd waarin deze Hofjes tot stand kwamen dat er diverse redenen waren om ze te bouwen.

Liefdagheidshofjes

Zo zijn er Liefdagheidshofjes, sociaal gebouwde hofjes en exploitatiehofjes. De liefdadigheidshofjes dateren uit de 13e tot 19e eeuw, de exploitatiehofjes zijn gebouwd in de tweede helft van de 19e eeuw en in het begin van de 20ste eeuw.

Exploitatie- of arbeidershofjes

De exploitatie- of arbeidershofjes waren – zoals de naam al zegt – bedoeld om de naar de stad getrokken arbeiders te huisvesten. In tegenstelling tot de liefdadigheidshofjes woonden in de arbeidershofjes hele gezinnen in armoedige omstandigheden.

De huisjes in liefdadigheidshofjes waren bedoeld voor ouderen – meestal vrouwen – met weinig geld, soms waren ze onderdeel van de sociale voorzieningen voor leden van een bepaalde kerk of andere doelgroepen zoals schippers, hofpersoneel of onderofficieren. Soms deed een hofje ook dienst als herberg voor reizigers. Oudere mannen met weinig inkomsten konden terecht in het oudemannenhuis.

Voorwaarden

Een voorwaarde om in een vrouwenconvent of -hofje te mogen wonen was meestal dat men van onbesproken gedrag èn godsdienstig moest zijn. Het werk wat werd uitgeoefend om aan de kost te komen bestond o.a. uit brood bakken, bier brouwen en weven. Daarnaast moest er nog tijd worden vrijgemaakt om de leer van de beweging waar men zich bij had aangesloten te dienen.
In sommige hofjes vonden armlastige weduwen een onderkomen.

Preuven

Soms moest men zich inkopen. Daar tegenover stond dan vaak het recht op 'preuven', een financiële en materiële bijdrage voor het leven. Veel hofjes zijn verdwenen, andere zijn onherkenbaar veranderd. Preuven worden niet meer uitgereikt en de tegenwoordige bewoners vertegenwoordigen een doorsnee van de bevolking, van jong tot oud, arm en rijk, ook de computer heeft hier en daar haar entree gemaakt en staat zichtbaar achter een venster van een bewoner. De tijd staat niet stil, maar met fantasie kun je je toch nog even in het verleden wanen. Wilt u de Hofjes in Zutphen traceren klik dan HIER voor een plattegrond.