Op een rivierduincomplex tussen Berkel en IJssel ontstond in de Romeinse tijd als Germaanse nederzetting de voorloper van de stad Zutphen. Al ruim 1700 jaar wordt de huidige plaats continue bewoond en is daarmee een van de oudste steden van Nederland. De nederzetting van de Frankische stam der Chamaven was vermoedelijk al vanaf het begin versterkt: twee parallelle, 5 meter brede en twee meter diepe V-vormige grachten sneden een strategisch puntje van het rivierduin bij de monding van de Berkel in de IJssel af. In tegenstelling tot vele andere woonplaatsen bleef de nederzetting Zutphen tijdens de volksverhuizingstijd (Middeleeuwen) op het huidige 's Gravenhof bestaan. Rond het jaar 800 werd de IJsselsstreek inclusief Zutphen bij het Frankische rijk ingelijfd. Hierna onstond in Zutphen een bestuurlijk centrum van de graven van Hamaland.