Een digitale wandeling door een historische stad
Een digitale wandeling door een historische stad
Op een rivierduincomplex bij de monding van de Berkel in de IJssel, vestigden zich ruim 1700 jaar geleden een aantal Germanen die daar hun nederzetting bouwden. In de Romeinse tijd was dit drassige land niet alleen een plek met droge voeten maar tevens een strategisch gelegen plaats. Deze Frankische stam der Chamaven hebben hun nederzetting waarschijnlijk al vanaf het begin versterkt. Tot in de vroege middeleeuwen was de nederzetting niet groter dan het huidige ’s Gravenhof met twee omringende V-vormige 5 meter brede grachten.
Walburgiskerk
De Walburgiskerk
De Walburgiskerk in Zutphen is een van de mooiste kerken van Nederland. Rond 1050 is men begonnen met de bouw van De kerk in haar huidige vorm. Er heeft daarvoor op dezelfde plek een andere kerk gestaan. Tweehonderd jaar later is hij grondig verbouwd, waarbij hij zijn huidige vorm en omvang bereikte.
Tot 1591 was de Walburgiskerk een collegiale of kapittelkerk en de oudste parochiekerk van Zutphen. Na de reformatie was het de hoofdkerk van de Hervormde Gemeente en in de afgelopen jaren van de Protestantse Gemeente Zutphen.
Rijksmonument
De huidige kerk is niet de eerste op deze plaats. Bij bouwkundig onderzoek in de jaren negentig van de vorige eeuw werden boven de gewelven van koor en transept restanten ontdekt van een grote Romaanse kerk. Dat was een kerk in de Utrechtse stijl. Ze leek veel op de St. Pieter, de St. Janskerk in Utrecht, de St. Lebuinuskerk in Deventer of de St. Martinus in Emmerik (Duitsland). Dit waren allemaal kerken gebouwd door de bisschop van Utrecht. Daarmee leverde dit onderzoek ook een antwoord op wie toch de opdrachtgever was geweest voor de St. Walburgiskerk: de graaf van Zutphen of de bisschop van Utrecht. Rond 1220 werd begonnen met de bouw van de huidige kerk.
Adembenemende Hofjes
Weldaad van rust
De Hofjes die u tijdens een wandeling bezoekt zijn veelal een weldaad van rust. Afgesloten van de drukke stad door de omringende gebouwen. Geen middeleeuwse bewoner zal hebben kunnen bevroeden dat na zoveel eeuwen hun woon- en werkplaats een trekpleister voor toeristen zou zijn.
De rust van nu was toentertijd niet aanwezig.
Een Hofje is van oorsprong een binnenplaats of binnentuin met daar omheen gelegen een aantal meestal kleine woningen. De geschiedenis leert ons dat de tijd waarin deze Hofjes tot stand kwamen dat er diverse redenen waren om ze te bouwen.
Als Vestingstad
Een vestingstad beschermt strategische grenzen, land- en waterwegen, veelal bezit zo’n stad fortificaties, stadsmuren en wallen. Echter als zo’n stad geen rol in het ‘landsbelang’ maar de vestingwerken slechts voor eigen ‘stadsbelang’ dienst deden was er geen sprake van een vestingstad.
De aanleg van vestingwerken was vaak een ingrijpend gebeuren voor de stad. Veelal moesten er huizen of indien het vernieuwing betrof, oude stadsmuren worden gesloopt. Vaak werden de vrijgekomen stenen hergebruikt. Zo ook in Zutphen. Als de oude muren in militair opzicht waren achterhaald volgde er modernisering en uitbreiding met o.a. wallen, grachten en bolwerken. In de grachten werden voor de poorten, als extra bescherming, ravelijnen aangebracht. Binnen de veilige muren werden kazernes, arsenalen en bomvrije kruitmagazijnen gebouwd terwijl bij mobilisaties veel extra soldaten werden ingekwartierd. Die werden vaak gewoon bij de burgers ondergebracht. Zo ontwikkelde zich in de loop der eeuwen het bekende stervormige patroon van de stad.