Omstreeks 1250, een exact jaar kennen we niet, werd op de akkers buiten de Engepoort een ‘Nieuwstad’, in de geschreven bronnen: “Novum Oppidum’, gesticht. De nederzetting kreeg een eigen kerk, gewijd aan de Heilige Maagd Maria, nu de St. Jan of Nieuwstadskerk.
De Engepoort in de middeleeuwen ‘Enckpoirt’ genoemd, was de poort die toegang gaf tot de bouwlanden de ‘Zutphense Eng’. Van deze poort in die in aan het eind van de Turfstraat in de met een ‘vulling’ van brokkrichting van de Nieuwstad lag zijn tijdens rioleringswerkzaamheden in 1971 fundamenten terug gevonden. Men stuitte op zware fundamenten bestaande uit een zware ‘vulmuur’, een bakstenen buitenschil en ijzeroersteen.

Deze constructiewijze en de gebruikte grote bakstenen (28x13x7 cm.) wijzen op een datering uit de vroege dertiende eeuw. De Turfstraat werd in de zestiende eeuw ook wel Enckpoirterstraite genoemd. Op de stadsplattegrond van Braun en Hogenberg uit de tweede helft van de zestiende eeuw staat de Engepoort nog aangegeven.

Op de afbeelding, (een uitsnede van de kaart zoals onder beschreven), ziet u in het midden ook de Engepoort afgebeeld. (rechts nog zichtbaar de Berkelruïne)

Bron: Geschiedenis van Zutphen blz. 235

Deze kaart van de Italiaan Lodovico Guicciardini is in 1581 uitgegeven. Guicciardini heeft de kaart gekopieerd naar een gravure uit het Keulse atelier van Braun en Hogenberg. De kaart van Guicciardini werd al in 1581 gepubliceerd, terwijl de kaart van Braun en Hogenberg pas in 1588 verscheen. De kaart van Braun en Hogenberg is op zijn beurt gebaseerd op een kopie van de kaart van Jacob van Deventer.
Datering: 1581
Kaartencollectie Zutphen (arch.nr. 374)
Bron: Regionaal Archief Zutphen