Zutphen bevond zich in de tweede helft van de negentiende eeuw in de najaren van een tijdperk van ongekende welstand, al was de heersende landbouwcrisis niet ongemerkt aan de stad voorbijgegaan. De economische toestand was echter nog steeds bevredigend. De handel, en vooral de week- en jaarmarkten maakten een periode van bloei door en het aantal werklozen was gering. In de voorafgaande decennia was de stad door straatwegen met de meeste naburige plaatsen verbonden, in 1864 kwam de spoorbrug tot stand en kort daarop de vijf belangrijke spoorwegverbindingen.

Omdat Zutphen de uiterwaarden voor de spoorbrug aan het Rijk cadeau had gegeven maakte de overheid de pijlers voor de brug zo breed, dat hier plaats was voor een verkeersbrug naast de spoorbrug. Zutphen maakte hier uiteraard dankbaar gebruik van. Deze bruggen zouden een belangrijke rol spelen in het gevecht om het behoud van de rechtbank voor Zutphen ten koste van Deventer:
De opheffing van de rechtbank in Deventer ging niet zonder slag of stoot. In 1877 dienden twee kamerleden een amendement in op een wijzigingsvoorstel van de wet op de rechterlijke organisatie, behelzende, dat in plaats van de rechtbank te Deventer, die te Zutphen zou worden opgeheven. Hun argument was dat er in Deventer meer mensen woonden en dat daar meer handel en nijverheid was. Deze Deventenaren zouden anders te voet naar Zutphen moeten omdat zij de 14 cent voor de trein misschien niet zouden kunnen opbrengen. Maar: het arrondissement Zutphen had meer inwoners dan dat van Deventer en ook had de rechtbank van Zutphen de laatste 20 jaar aanzienlijk meer vonnissen en beschikkingen gemaakt dan de rechtbank te Deventer.
Deventer zou spoedig een brug over de IJssel krijgen, maar Zutphen bezat reeds een spoorbrug en een verkeersbrug.
En zo bleef Zutphen, wat het altijd was geweest: een handels- en marktstad, garnizoensplaats, de deftige residentie van de Graafschapse aristocratie, hoofdstad en centrum van bestuur en, met een eigen rechtbank, rechtspraak.
Bron: Tentoonstelling Zutphen Justitiestad